Alle frisdranken, fruitsappen, energiedranken en sportdranken bevatten zuren die zorgen voor de bewaring en de frisse smaak. Dat zuur tast het tandglazuur aan, wat erosie en gaatjes kan veroorzaken. Light dranken bevatten dan wel geen suiker, ze zijn ook zuur.
Tandtip 2: Fruitsappen bevatten misschien veel vitaminen, maar zijn minder goed voor de tanden
Fruitsappen zijn zoet en zuur, óók de fruitsappen zonder toegevoegde suiker. Te veel suiker is niet gezond en vormt een gevaar voor gaatjes. Bovendien kunnen de aanwezige zuren rechtstreeks je glazuur aantasten en tanderosie veroorzaken. Beperk het drinken van fruitsap tot maximum 1 glas per dag. Let ook op met de kleine fruitdrankjes die vaak meegegeven worden naar school.
Tandentip 3: Beperk het aantal eetmomenten tot maximaal 5 per dag
Elke keer dat je eet of drinkt wordt je gebit aangevallen. De suikers en zuren uit je eten tasten het glazuur aan, het wordt zachter en dus meer vatbaar voor gaatjes. Als je nadat je wat hebt gegeten, een uur niets meer eet of drinkt dan kan dit glazuur weer herstellen. Als je je aan de 5 (of minder) eet en drink momenten houdt, heeft je gebit voldoende tijd om zich zo goed mogelijk te herstellen. Buiten die momenten kan je best alleen water drinken.
Tandtip 4: water is de allerbeste dorstlesser
Water is, samen met melk, de enige drank die absoluut geen kwaad kan voor de tanden. Je mag het zo veel en zo vaak drinken als je wil. Probeer andere dranken, zoals frisdranken, fruitsappen, sportdrankjes, energiedrankjes, zoveel mogelijk te beperken. Die zijn allemaal zuur en bevatten vaak ook veel suiker.
Tandentip 5: Wil je graag frisdrank of fruitsap drinken, drink het glas dan in 1 keer leeg en liefst bij de maaltijd
Frisdranken, fruitsappen, sportdrankjes en energiedrankjes bevatten veel zuren en sommigen ook veel suiker. De zuren kunnenrechtstreeks je glazuur aantasten en tanderosie veroorzaken. Wat je vooral moet vermijden is een van die drankjes als tussendoortje nemen en er om de zoveel minuten een slokje van nemen. Zo heb je enorm veel zuuraanvallen op je gebit. Drink het liever in 1 keer leeg, en best dan nog bij de maaltijd, omdat je tijdens het kauwen speeksel produceert dat de zuren sneller wegspoelt en neutraliseert.
Tandentip 6: Eet eerder een stuk vers fruit dan fruitsap te drinken
Fruitsappen bevatten veel zuren en suikers. Vers fruit bevat dit ook. Toch is het beter om een stuk fruit te eten dan fruitsap te drinken, omdat tijdens het kauwen speeksel geproduceerd wordt. Dit is een natuurlijk beschermingsmiddel van ons lichaam tegen de suikers en zuren. Het speeksel neutraliseert het zuur en spoelt alles sneller weg.
Neem als tussendoortje ook eens een stukje fruit, groente of kaas in plaats van snoep of een koek
Kies af en toe voor een tandvriendelijk tussendoortje. Groentjes, zoals worteltjes, komkommer, kerstomaatjes zijn heel lekker om tussendoor te knabbelen. Ook kaas, yoghurt of nootjes zijn een tandvriendelijk alternatief voor de bekende koek.
Tandentip 8: Wacht na het eten of drinken van iets zuur minstens een uur voordat je je tanden poetst
Door de zuuraanval is een deel van je tandglazuur afgebroken. Als je meteen daarna je tanden poetst, poets je ook de bouwstenen die losgekomen zijn mee weg. Als je even wacht en je speeksel de tijd geeft om het zuur te neutraliseren, kunnen ook je tanden weer aansterken.
Tandentip 9: Poets minstens 2 maal per dag gedurende 2 minuten: ’s morgens en ’s avonds
Het is belangrijk dat je tanden 2 maal per dag versterkt worden door de fluoride die in de tandpasta zit. Poets ’s morgens na het ontbijt om met een frisse mond aan de dag te beginnen. Poets ’s avonds voor je gaat slapen zodat er geen plak meer in de mond zit tijdens het slapen. Als je slaapt maak je immers minder speeksel aan waardoor je tanden minder beschermd zijn. Je mag natuurlijk ook 3 of meer keer poetsen als je dat wil.
Tandentip 10: Poets alle kanten van je tanden: buitenkant – binnenkant – kauwvlakken. Vergeet de achterste tanden niet!
Je tanden hebben 3 kanten die je moet poetsen. De buitenkant (de kant tegen je lippen en wang), de binnenkant (de kant langs je tong), en de kauwvlakken. De buitenkant en binnenkant moeten heel goed tot tegen de randjes van het tandvlees gepoetst worden, als het kan met cirkelbewegingen. De kauwvlakken mag je goed schrobben. Probeer steeds dezelfde volgorde aan te houden zodat je nooit tanden overslaat. Begin best achteraan en volg zo de boog naar de andere kant.
Voor kinderen is tanden poetsen vaak een moeilijke handeling. Kinderen tot 10 jaar kan je best nog helpen met poetsen.
Tandentip 11: Poetsen met een elektrische tandenborstel doe je anders dan met een gewone tandenborstel
Met een elektrische tandenborstel ben je niet sneller klaar. Je moet nog altijd goed alle kanten van de tanden poetsen (buitenkant-binnenkant-kauwvlakken). Wel moet je de elektrische borstel op een andere manier gebruiken. Je moet zelf geen cirkelbewegingen meer maken, de borstel doet dat in jouw plaats. Je laat de borstel gewoon heel traag tand per tand zijn werk doen. Denk eraan om goed tot tegen de randjes van het tandvlees te poetsen en geen tanden te vergeten!
Tandentip 12: Met je tandenborstel geraak je niet overal. Reinig ook tussen je tanden met floss, tandenstokers of borsteltjes
Zelfs nadat je je tanden hebt gepoetst kunnen er nog etensresten en plak achterblijven tussen je tanden. Het is belangrijk deze ruimtes ook goed proper te houden om gaatjes en tandvleesontstekingen te voorkomen. Afhankelijk van de ruimte tussen de tanden en persoonlijke voorkeur kan je hiervoor verschillende materialen gebruiken. Vraag hierover meer advies aan je tandarts.
Tandentip 13: Vervang je tandenborstel om de 3 maanden
Om je tanden goed te poetsen mogen de haartjes van je tandenborstel niet versleten zijn. Bovendien zitten er op een gebruikte tandenborstel veel bacteriën. Vervang dus regelmatig je tandenborstel, ook het opzetstukje van je elektrische tandenborstel. Kies voor een tandenborstel met een kleine kop, zodat je overal goed bij kan.
Tandenrip 14: Kies voor een tandpasta met fluoride
Je tanden hebben fluoride nodig als bouwsteen om te herstellen van zuuraanvallen. Poets daarom minstens 2 maal per dag met een fluoridetandpasta. Fluoride kan ongezond zijn als je er teveel van inslikt, daarom bevatten kindertandpasta’s minder fluoride. Gebruikt altijd een tandpasta aangepast aan de leeftijd van het kind. Lokaal gebruik van fluoride, in tandpasta of mondspoeling, kan geen kwaad.
Tandentip 15: Last van slechte adem? Probeer eens je tong mee te poetsen
Slechte adem, ook wel halitose genoemd, wordt in 80% van de gevallen veroorzaakt door plak (etensresten en bacteriën) dat op de tong blijft hangen. Poets daarom altijd je tong even nadat je je tanden gepoetst hebt. Dit kan met een speciale tongschraper, maar je mag ook gewoon je tandenborstel gebruiken. Als het probleem dan nog blijft bestaan kan je best je tandarts raadplegen.
Tandentip 16: Ook melktanden moeten verzorgd worden. Neem je kind vanaf 3 jaar mee naar de tandarts
Melktanden vallen toch uit, moeten die dan wel behandeld worden? Absoluut! Als de melktanden te erg beschadigd zijn kunnen ze immers de onderliggende definitieve tanden aantasten. Bovendien kan je kind ook tandpijn krijgen aan de melktanden.
Het is belangrijk je kind van jongs af aan vertrouwd te maken met de tandarts. Vanaf 2,5 à 3 jaar is een geschikte leeftijd. Als er al veel positieve ervaringen zijn zal het nadien veel minder erg zijn als er eens een gaatje moet gevuld worden. Probeer geen angstgevoelens over te brengen op je kind. Neem je kind niet mee naar de tandarts als je zelf een behandeling moet krijgen.
Tandentip 17: Ga minstens 1 maal per jaar naar de tandarts om in orde te blijven met de mutualiteit
Voor sommige behandelingen krijg je minder terugbetaling van de mutualiteit als je niet jaarlijks bij de tandarts op controle gaat. Dit geldt per kalenderjaar, dus de exacte datum is niet van belang. Soms is het beter halfjaarlijks op controle te gaan, bijvoorbeeld als je veel last hebt van cariës of tandsteen.